İş Kanununa İlişkin Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Yönetmeliği Özeti

İş Kanununa İlişkin Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Yönetmeliği

(Resmi Gazete: 06/04/2004)

Madde 1 (Amaç ve Kapsam): Ülkenin genel yararları yahut işin niteliği veya üretiminin artırılması gibi nedenlerle 4857 sayılı İş Kanunu’nun 63. maddesinde belirtilen haftalık normal çalışma süresinin dışında yapılacak fazla çalışma ve fazla sürelerle çalışmaya ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

Madde 2 (Dayanak): 4857 sayılı İş Kanunu’nun 41. Maddesi.

Madde 3 (Tanımlar): Bu yönetmelikte geçen:

a)      Fazla çalışma: İş Kanunu’nda yazılı koşullar çerçevesinde haftalık 45 saati aşan çalışmaları,

b)      Fazla sürelerle çalışma: Haftalık çalışma süresinin sözleşmelerde 45 saatin altında belirlendiği durumlarda bu çalışma süresini aşan ve 45 saate kadar yapılan çalışmaları ifade eder.

Madde 4 (Fazla çalışma ve fazla sürelerle çalışma ücreti):

-        Fazla çalışmanın her saati için verilecek ücret, normal çalışma ücretinin saat başına düşen tutarının %50 yükseltilmesi suretiyle ödenir.

-        Fazla sürelerle çalışmalarda her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret, normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının %25 yükseltilmesiyle ödenir.

Madde 5 (Fazla çalışmalarda sınır): Fazla çalışma süresinin toplamı bir yılda 270 saatten fazla olamaz. Bu süre sınırı, işyerine veya yürütülen işlere değil, işçilerin şahıslarına ilişkindir. Fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma sürelerinin hesabında yarım saatten az olan süreler yarım saat, yarım saati aşan süreler ise bir saat sayılır.

Madde 6 (Serbest zaman): Fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma yapan işçi, isterse işverene yazılı olarak başvurmak koşuluyla, bu çalışmalar karşılığı zamlı ücret yerine, fazla çalıştığı her saat karşılığında bir saat otuz dakikayı, fazla sürelerle çalıştığı her saat karşılığında bir saat on beş dakikayı serbest zaman olarak kullanabilir. İşçi hak ettiği serbest zamanı, 6 ay zarfında işverene önceden yazılı olarak bildirmesi koşuluyla ve işverenin, işin veya işyerinin gereklerine uygun olarak belirlediği tarihten itibaren iş günleri içerisinde aralıksız ve ücretinde bir kesinti olmadan kullanır. İşçinin bu kanundan ve sözleşmelerden kaynaklanan tatil ve izin günlerinde serbest zaman kullandırılamaz.

Madde 7 (Fazla çalışma yapılamayacak işler):

-        Günde ancak 7,5 saat ve daha az çalışılması gereken işler,

-        Maden ocakları, kablo döşemesi, kanalizasyon, tünel inşaatı gibi işlerin yer ve su altında yapılanlarında.

Madde 8 (Fazla çalışma yaptırılmayacak işçiler):

-        18 yaşını doldurmamış işçiler,

-        İş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesi ile önceden veya sonradan çalışmayı kabul etmiş olsalar bile sağlıklarının elvermediği hekim raporu ile belgelenen işçiler,

-        Gebe, yeni doğum yapmış ve çocuk emziren işçiler,

-        Kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalıştırılan işçiler (bunlara fazla sürelerle çalışmada yaptırılamaz)